مهارت‌های زندگی، تعدادی مهارت است که کمک می‌کند ساده‌تر از پس چالش‌های زندگی برآییم و زندگی راحت‌تری داشته باشیم.
اولین بار حوالی سال ۱۹۸۰ زمزمه‌هایی درباره مهارت‌های زندگی به گوش رسید. بررسی‌های ژان بوتلیر نشان داد اگر افراد یکسری مهارت‌های مقابله با چالش‌های زندگی را بلد باشند، به سوی مواد مخدر و اعتیاد کشیده نمی‌شوند. درواقع برنامه مهارت‌های زندگی در ابتدا یک برنامه پیشگیری از اعتیاد بود، ولی تحقیقات بعدی نشان داد این مهارت‌ها می‌تواند کیفیت زندگی همه افراد را بهبود ببخشد. درواقع بسیاری از مراجعین به روانشناس و روان‌پزشک به خاطر نداشتن مهارت‌های مقابله با تغییرات و چالش‌های زندگی پریشان شده‌اند.
- افرادی که افسرده یا مضطرب می‌شوند، معمولاً حل مسئله و مدیریت استرس و مدیریت عواطف منفی را بلد نیستند.
- دعواهای زن‌وشوهری و طلاق معمولاً به خاطر نداشتن مهارت حل تعارض و نداشتن همدلی است.
- عدم موفقیت افراد درزمینهٔ شغل و کسب درآمد معمولاً به خاطر کم بودن مهارت ارتباط مؤثر و مهارت‌های ارتباط بین فردی است.
به‌عبارت‌دیگر مهارت‌های زندگی روی میزان موفقیت شما در همسرداری، کسب درآمد و حفظ سلامت روان تأثیر مستقیم دارد.
مهارت‌های زندگی برای پیشگیری و درمان و همچنین بالا بردن کیفیت زندگی مفید است.
بهترین زمان آموزش مهارت‌های زندگی دوران کودکی و در مهدکودک است. البته در هر سنی می‌توانید مهارت‌های زندگی را بیاموزید و سطح آسایش زندگی خود را بالا ببرید. تقویت این مهارت‌ها درواقع هوش هیجانی شما را بالا می‌برد. عامل اصلی موفقیت انسان در زندگی، بالا بودن هوش هیجانی اوست.
با توجه به اثرات مفید آموزش مهارت‌های زندگی، سازمان‌های مختلف، ازجمله یونسکو، مجمع جهانی اقتصاد، سازمان بهداشت جهانی، یونیسف و همچنین بسیاری از دانشگاه‌ها – ازجمله دانشگاه کمبریج – بر اساس اولویت‌هایشان، فهرست متفاوتی از انواع مهارت‌های زندگی ارائه کرده‌اند.
در این میان، فهرست مهارت‌های دهگانه سازمان بهداشت جهانی بیشتر موردتوجه قرار گرفته و در حدی مشهور شده که معمولاً اسم سازمان بهداشت جهانی از توضیحش حذف می‌شود و از آن با عنوان فهرست مهارت‌های زندگی یا مهارت‌های دهگانه زندگی یاد می‌‌کنند.
سازمان بهداشت جهانی ده مهارت را به‌عنوان «مهارت‌های زندگی» معرفی کرده. این مهارت‌ها سه دسته هستند:
- مهارت‌های فکر کردن
- مهارت‌های احساسی
- مهارت‌های اجتماعی
🔴 مهارت‌های فکر کردن
۱- تفکر خلاقانه
۲- تفکر نقادانه
۳- مهارت حل مسئله
۴- مهارت تصمیم‌گیری
🔴 مهارت‌های احساسی
۵- مدیریت استرس
۶ - مدیریت عواطف منفی (ترس و غم و خشم)
🔴 مهارت‌های اجتماعی
۷- خودآگاهی
۸- مهارت ارتباط مؤثر
۹- روابط بین فردی
۱۰- همدلی
شما چطور می‌توانید این مهارت‌ها را در خود تقویت کنید؟
سؤال خوبی است.
ابتدا معلوم کنید که مایل هستید کدام مهارت‌ها را تقویت کنید و سپس با استفاده از کتاب و کلاس و دوره و با انجام تمرینات مداوم، کم‌کم سطح مهارت‌ها را در خود بالا ببرید. انتظار نداشته باشید در مدت کوتاهی بتوانید همه این مهارت‌ها را در خود ایجاد یا تقویت کنید. با خود صبور و مهربان باشید.
